กรณีความรุนแรงในจังหวัดชายแดนภาคใต้: ในภาวะแห่งความสับสนแห่งข้อมูล ข้อเท็จจริง และอารมณ์ของผู้คนในสังคม ทั้งเศร้าสะเทือนใจ หวาดกลัว โกรธแค้นชิงชัง นำไปสู่การชี้นำความคิดสังคมไปในทิศทางการใช้ความรุนแรง เป็นกองเชียร์ที่นำไปสู่ “ใบอนุญาตฆ่า”
ความเห็นสั้น ๆ ต่อการสนับสนุนการพูดคุยสันติภาพหรือไม่ หรือการโต้แย้งให้ใช้การทหารนำนั้น อาจไม่ได้ช่วยบรรเทาปัญหาในภาวะความสับสนนี้ นอกจากจะทำให้สังคมแตกแยก คนในพื้นที่ก็ยังตายและเจ็บกันต่อไป จึงขอเสนอความเห็นต่อการทำงานของสื่อ ทั้งสื่อเดิม สื่ออาชีพ และสื่อออนไลน์ในบางประเด็น คือ
1. ร่วมกันนำเสนอข้อมูลของผู้สูญเสียและได้รับผลกระทบในพื้นที่ ในรูปแบบของการเล่าเรื่องแบบวารสารศาสตร์ (เผยอารมณ์จริง ไม่สอดแทรก ไม่ตัดสิน ไม่ดราม่า) ทั้งจากผู้ที่ได้รับผลกระทบโดยตรง เช่น ผู้บาดเจ็บ หรือครอบครัวของผู้สูญเสีย ไม่ว่าจะฝ่ายใด และผู้ได้รับผลกระทบทางอ้อม เช่น คนในชุมชน คนในจังหวัดชายแดนใต้ ที่แม้ไม่ตายไม่บาดเจ็บ แต่ได้รับผลกระทบในทางอื่น ๆ โดยครอบคลุมคนทุกกลุ่ม ทุกอาชีพ ทุกศาสนา ทุกความเชื่อ – เพื่อที่จะให้ “คนนอก” ที่ส่งเสียงเชียร์อยู่นอกชายแดนใต้ เห็นชีวิตจริงของ “คนใน” ที่มีหลากหลายกลุ่ม หลากหลายผลกระทบ แต่ก็ยังต้องใช้ชีวิตต่อท่ามกลางความหวาดกลัว
2. สืบค้นข้อมูลและสัมภาษณ์ผู้รู้เกี่ยวกับเส้นทางความเป็นมา การดำเนินการที่ผ่านมา ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง และผลทั้งสำเร็จและล้มเหลวของการแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ รวมทั้ง “กระบวนการสันติภาพจังหวัดชายแดนภาคใต้” ตั้งแต่เริ่มต้นในช่วงรัฐบาลยิ่งลักษณ์สืบมา โดยเชื่อมโยงกับสถานการณ์ความรุนแรงที่เกิดขึ้นในพื้นที่ว่าช่วงไหนเป็นอย่างไร
3. เผยข้อมูลสถิติจำนวนความสูญเสียที่เกิดขึ้นกับผู้คนและพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ตลอด 20 ปีที่มาหลังจากเกิดเหตุปล้นปืนเมื่อต้นปี 2547 – ข้อมูลส่วนนี้สามารถอธิบายเชื่อมโยงกับข้อ 2 เพื่อให้เห็นปัจจัยที่เกี่ยวข้องแวดล้อมได้ดีขึ้น
4. นำเสนอเรื่องราวของเหตุการณ์อื่น ๆ ในโลกนี้ที่เป็นความขัดแย้งรุนแรงและกระบวนการแก้ปัญหาของเขา ว่าเขาดำเนินการกันอย่างไร เพื่อจะได้เป็นกรณีศึกษาและกรณีตัวอย่างให้คนในสังคมไทยเข้าใจว่ามีวิธีการจัดการกับปัญหาแบบนี้อย่างไรบ้าง และกว่าปัญหาจะคลี่คลายนั้นจะต้องใช้เวลา ใช้ทรัพยากร ใช้ความพยายาม ใช้ความอดทนทดกลั้น อย่างไรและเท่าไหร่มาบ้าง
ขอบคุณสื่อหลาย ๆ องค์กรที่ทำแล้วและพยายามทำ เพื่อให้เกิดชายแดนใต้ที่โปร่งใสและนำไปสู่การแก้ปัญหา ขอบคุณนักวิชาการหลาย ๆ ท่านที่กล้าหาญสัตย์ซื่อกับความรู้และวิชาชีพในการนำเสนอความเห็นและข้อมูลที่ช่วยฉุดรั้งอารมณ์รุนแรงของคนในสังคม
ความรุนแรงที่รุนแรงกว่าความตายในจังหวัดชายแดนภาคใต้ คือ ความเชื่อที่เชียร์ว่าเรื่องในชายแดนใต้ต้อง “ฆ่า” ให้หมด จึงจะชนะ
หมายเหตุ เนื้อหาที่ปรากฏในบทความนี้ เป็นความคิดเห็นส่วนบุคคลของผู้เขียน และไม่จำเป็นต้องสะท้อนหรือสอดคล้องกับมุมมอง หรือจุดยืนขององค์กรแต่อย่างใด